आतापर्यंत एकटेपणा किंवा वयामुळे नैराश्य (Depression) येते असे मानले जात होते. पण कोविडच्या काळात अनेक गोष्टी समोर आल्या. अनेक लहान मुलेही विविध कारणांमुळे नैराश्याला बळी पडत आहेत. आता जागतिक आरोग्य संघटनेचा (WHO)धक्कादायक अहवाल समोर आला आहे.
अगदी ५ वर्षांखालील मुलांनाही नैराश्याचा धोका असतो. अहवालानुसार, लहान मुलांमध्ये नैराश्य वाढत आहे. जगातील 14% तरुण काही कारणास्तव नैराश्याने ग्रस्त आहेत. 5 ते 9 वयोगटातील सुमारे 8% मुले नैराश्याने ग्रस्त आहेत. जागतिक आरोग्य संघटनेने चिंता व्यक्त केली आहे. मानसिक बिघाडामुळे मुले डिप्रेशनमध्ये गेल्याची नोंद आहे.
5 वर्षांखालील 50 मुलांपैकी एकाला विकासात्मक अपंगत्वाचा धोका असतो. त्यामुळे तो मानसिक आजारी पडतो. यामुळे नैराश्याचा धोका वाढतो. श्रीमंत देशांमध्ये हे प्रमाण 15 टक्के आणि विकसनशील देशांमध्ये 11.6 टक्के आहे.
2019 च्या अहवालानुसार, 301 दशलक्ष लोकांना चिंता विकार आहे. 200 दशलक्ष लोक नैराश्याने ग्रस्त आहेत. 2020 मध्ये वाढत्या कोरोनामुळे ते 246 दशलक्ष झाले आहे. 1 वर्षात नैराश्याच्या प्रकरणांमध्ये 28% वाढ झाली आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेने चिंता व्यक्त केली आहे.
नैराश्याचा धोका महिलांमध्ये 52 टक्के आणि पुरुषांमध्ये 45 टक्के आहे. 31% लोक चिंता विकाराने ग्रस्त आहेत. 11% लोक शारीरिक अपंगत्वामुळे नैराश्याने ग्रस्त आहेत, तर बाकीचे लोक मानसिक, सामाजिक किंवा आर्थिक कारणांमुळे नैराश्याने ग्रस्त आहेत.
उदासीनता आयुर्मान वाढण्याशी देखील जोडली गेली आहे. नैराश्यग्रस्त 100 पैकी एक व्यक्ती आपले जीवन संपवण्याचा विचार करतो. 58% लोक 50 वर्षांच्या आधी नैराश्याने मरतात. अहवालानुसार मानसिकदृष्ट्या आजारी लोकांचे आयुर्मान 10 ते 20 वर्षांपेक्षा कमी असते.
मानसिक आजाराच्या इतर प्रमुख कारणांमध्ये सामाजिक आणि आर्थिक भेदभाव, युद्ध आणि आता हवामान संकट यांचा समावेश होतो. अहवालात असेही म्हटले आहे की कोरोना विषाणूच्या पहिल्या वर्षात नैराश्य आणि तणावाच्या प्रकरणांमध्ये 25 टक्के वाढ झाली आहे.
