रेपो रेटमध्ये होत राहणार सातत्याने बदल, काय आहे नेमके अंदाज ?

देशातील उच्च महागाई दर नियंत्रित करण्यासाठी, RBI च्या चलनविषयक धोरण समितीने (MPC) आपल्या नवीनतम धोरण आढाव्यात रेपो दरात वाढ केली आहे. वाढत्या महागाईवर चिंता व्यक्त करताना, RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी बुधवारी सांगितले की, 2022-23 च्या पहिल्या तीन तिमाहीत 6 टक्क्यांच्या वरच्या सहिष्णुता बँडच्या वर राहण्याची शक्यता आहे. येत्या काही महिन्यांत एमपीसीमध्ये आणखी वाढ केली जाईल आणि चालू आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस रेपो रेट 5.75 टक्क्यांपर्यंत वाढू शकतो, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.

काल, बुधवारी, MPC ने मुख्य रेपो दर 50 बेसिस पॉइंट्सने (Basis points) वाढवून 4.90 टक्के करण्याचा निर्णय घेतला. चलनवाढ लक्ष्यात राहील आणि आगामी काळात वाढीला समर्थन मिळेल याची खात्री करण्यासाठी अकोमोडेशनच्या परताव्यावर लक्ष केंद्रित करण्याचा निर्णयही समितीने घेतला.

त्यामुळे ऑगस्टमध्ये पुन्हा दर वाढणार आहेत
मनीकंट्रोलच्या (Money control) बातमीनुसार, बार्कलेजचे मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ (भारत) राहुल बाजोरिया म्हणाले, “बुधवारच्या निर्णयावर आधारित, जर महागाईचा दृष्टीकोन सुधारला नाही आणि वाढीची जोखीम कमी झाली नाही, तर आम्हाला वाटते की RBI त्याच्या दर-वाढीच्या मार्गावर चालू ठेवेल. ऑगस्टमध्ये रेपो रेट 35 बेसिस पॉइंट्सने 5.25 टक्क्यांनी वाढवू शकतो. ते म्हणाले की पुढील तीन बैठकांमध्ये (ऑगस्ट, ऑक्टोबर आणि डिसेंबर) आरबीआयने महागाई व्यवस्थापनाला आपले प्राधान्य देणे अपेक्षित आहे, ज्यामध्ये मागणी नियंत्रित करण्यासाठी काही पावले समाविष्ट असू शकतात.

वाढ कुठे थांबेल
बाजोरिया म्हणाले, “आम्ही आता अपेक्षा करतो की RBI ऑगस्टमध्ये पॉलिसी रेट (Policy rate) 35 bps ने वाढवेल आणि नंतर ऑक्टोबरमध्ये 25 bps ने पॉलिसी रेट 5.50 टक्क्यांपर्यंत वाढवेल, तसेच तटस्थ भूमिका देखील स्वीकारेल. याशिवाय, डिसेंबरमध्ये आरबीआय 5.75 टक्क्यांपर्यंत दर वाढवण्याची आमची अपेक्षा आहे. जे आम्हाला वाटते की या चक्राच्या शेवटी होईल.”

50 बेसिस पॉइंट्स वाढीचा अंदाज
RBL बँकेच्या मुख्य अर्थतज्ज्ञ रजनी ठाकूर यांनी सांगितले की, “आता ऑगस्टमध्ये 50 bps ची आणखी वाढ अपेक्षित आहे, ज्यामुळे रेपो दर COVID-19 च्या पहिल्या पातळीपेक्षा जास्त होईल. यानंतर मॅक्रो-डायनॅमिक्स आणि हाइकमध्ये ब्रेक होईल. आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस ते 6 टक्क्यांपर्यंत पोहोचेल असे दिसते.

इंडिया रेटिंग्स अँड रिसर्चचे (India ratings and research) प्रमुख अर्थतज्ज्ञ सुनील कुमार सिन्हा म्हणाले की, रशिया-युक्रेन संघर्षामुळे नजीकच्या भविष्यात जागतिक वस्तूंच्या किमती वाढण्याची शक्यता कमी होताना दिसत नाही. पुरवठ्यातील व्यत्यय लवकरच दुरुस्त होईल असे दिसत नाही. ते म्हणाले की महागाईचे अपेक्षित आकडे पाहता, 2023 आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस रेपो दर 6 टक्क्यांच्या आसपास पोहोचू शकतो.