सोलोगामी (Sologamy) म्हणजे स्वतःशी लग्न (Marraige) करणे. ज्यांना दुसर्‍याशी लग्न करून आपले स्वातंत्र्य हिरावून घ्यायचे नसते, ते सोलोगॅमीद्वारे लग्न करतात. म्हणजेच स्वतःशी लग्न केल्यानंतर तो स्वतःवर प्रेम करू लागतो. परदेशात ही प्रथा रूढ झाली आहे. पण भारतातील लोकांसाठी ही नवीन संकल्पना आहे. गुजरातमधील वडोदरा (Vadodara) येथे राहणारी क्षमा बिंदू (Kshama Bindu) ही कदाचित देशातील पहिली महिला बनणार आहे जी स्वतःशी लग्न करणार आहे. 11 जून रोजी ती स्वत:शी लग्नगाठ बांधणार आहे. लग्नात ज्या काही विधी असतात त्या सर्व केल्या जातील. पंडित मंत्र पठण करतील. ती सात फेरे घेईल. फरक एवढाच असेल की या लग्नात वर नसेल. मुलीचे म्हणणे आहे की, तिला कोणत्याही मुलाशी लग्न करायचे नव्हते पण तिला वधू बनायचे होते.
आता ही संकल्पना देशात आल्याने लोकांमध्ये त्याविषयी अनेक प्रकारची उत्सुकता निर्माण झाली आहे. जसे लोकांना जाणून घ्यायचे आहे की अशा लग्नाचा अर्थ काय आहे? त्याचे भविष्य काय आहे? स्वतःशी लग्न करणे कायदेशीर आहे की नाही? आणि बरेच प्रश्न. यातून एक मोठा प्रश्नही विचारला जात आहे की, जे स्वत: लग्न करतात, ते स्वतःहून घटस्फोट (Divorce) घेऊ शकतात का? आज आम्ही तुम्हाला या प्रश्नाच्या उत्तरासह सोलोगामीचा इतिहास सांगणार आहोत.
काय आहे हा सोलोगामी प्रकार ?
मुलगा आणि मुलगी यांच्यातील विवाहाबाबत तुम्ही परिचित आहात. याशिवाय परदेशात बहुपत्नीत्व होते. ज्यामध्ये एका व्यक्तीला एकापेक्षा जास्त पार्टनर असतात. आता सोलोगामीबद्दल बोलूया. म्हणजेच यामध्ये व्यक्ती स्वतःशी लग्न करते. हे बहुतेक मुली ते करतात. याची सुरुवात नव्वदच्या दशकात झाली. रेकॉर्ड डेटानुसार, १९९३ मध्ये सोलोगामीचे पहिले प्रकरण नोंदवले गेले. त्यानंतर लिंडा बेकर नावाच्या महिलेने स्वतःशी लग्न केले. या लग्नाला जवळपास ७५ लोक उपस्थित होते. तेव्हापासून त्याचा ट्रेंड सुरू आहे.
मुली सोलोगॅमीकडे जाण्यामागे अनेक कारणे आहेत. काही मुलींचा असा विश्वास आहे की जेवढा आनंद त्यांना स्वतःसोबत मिळू शकतो तेवढा इतर कोणासोबतही असू शकत नाही. काही मुलींचा असा विश्वास आहे की कोणाशीही जोडण्याऐवजी त्यांना जीवनाशी आणि स्वतःशी जोडलेले वाटते. अशा काही मुली आहेत ज्यांना लग्न करायचे नाही, म्हणूनच त्या एकलविवाहाचा अवलंब करतात. कधी-कधी मुली मुलांना शोधून खूप अस्वस्थ होतात. म्हणूनच तिला एकलविद्या अंगीकारण्यात खूप आनंद होतो. मुली जुन्या परंपरा सोडून नवीन गोष्टी अंगीकारत आहेत, हे उघड गुपित नाही. एकलविद्या अंगीकारणे हा देखील त्याचाच एक भाग आहे.
स्वतः शी घटस्फोट घेता येईल का?
सामान्य विवाहांमध्ये, दोन जोडीदार सहमत नसल्यास, त्यांचा घटस्फोट होतो. घटस्फोट खासगी संमतीने आणि कोर्टात होऊ शकतो. पण आता प्रश्न पडतो की यात जसा घटस्फोट होतो तसाच सोलोगॅमीमध्येही होतो का? सोलोगॅमीला कायदेशीर मान्यता नसली तरी ब्राझिलियन मॉडेल ख्रिस गॅलेरानेही स्वतःशी लग्न केल्यानंतर घटस्फोट घेतला आहे.
